آفت دهان یکی از مشکلات شایع و آزار دهندهای است که بسیاری از افراد در طول زندگی با آن مواجه میشوند. این زخم ها و یا همان التهابات کوچک و دردناک در بافت های نرم دهان میتوانند بر روی کیفیت زندگی، تغذیه و حتی صحبت کردن فرد تأثیر منفی بگذارند. در این مقاله از وبسایت داروخانه آنلاین داروشهر، به بررسی کامل و جامع درمان آفت دهان خواهیم پرداخت و نکات مفیدی را برای پیشگیری و مدیریت این مشکل ارائه میدهیم.
آفت دهان چیست؟
آفت دهان زخم های کوچک و گردی هستند که اغلب در داخل لب، زبان یا گونه ها ایجاد میشوند. این زخمها معمولاً با احساس سوزش و درد همراه هستند و میتوانند در اثر عوامل مختلفی نظیر استرس، تغذیه نامناسب، آسیبهای دهانی یا مشکلات سیستم ایمنی ایجاد شوند که در ادامه علت های مختلفی که باعث این عارضه میشوند را توضیح داده ایم.
علل اصلی بروز آفت دهان
علت اصلی آفت دهان هنوز به طور قطعی مشخص نشده است اما طبق تحقیقات مواردی مشاهده شده اند که میتوانند باعث افزایش بروز آفت دهان شود که در ادامه بررسی کرده ایم.
- استرس و اضطراب: فشار روانی میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و زمینه ساز بروز آفت شود. علاوه بر استرس و اضطراب، در مواقعی ترس های ناگهانی نیز میتواند باعث بروز آفت در دهان شود.
- کمبود ویتامینها و مواد معدنی: کمبود ویتامین B12، آهن یا فولات می تواند عامل مهمی در شکل گیری آفت دهان باشد.
- آسیب فیزیکی: گاز گرفتن تصادفی گونه یا استفاده از مسواک سخت، همچنین افرادی که از ارتودنسی استفاده میکنند ممکن است به بروز آفت منجر شود.
- حساسیت غذایی: برخی مواد غذایی مانند شکلات، قهوه، یا مرکبات و یا حتی بیماری سلیاک و حساسیت به گلوتن ممکن است در افراد حساس به آفت دهان منجر شوند.
- استفاده از مواد اسیدی: استفاده از سدیم لوریل سولفات که در خمیر دندان ها موجود است و یا استفاده از تنباکو های جویدنی میتواند باعث بروز آفت دهان شود.
- بیماریهای سیستم ایمنی: بیماری هایی نظیر لوپوس یا بیماری سلیاک نیز میتوانند عامل ایجاد آفت باشند.
- تغییرات هورمونی: بسیاری از بانوان در دوران قاعدگی و یا حتی بارداری و یائسگی ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی دچار این عارضه شوند.
- بیماری های معده و روده: برخی تحقیقات نشان میدهد که بیماری های روده ای نظیر التهاب روده و بیماری کرون کولیت میتواند باعث آفت در دهان شود.
درمان خانگی آفت دهان
معمولا آفت دهان از آن نوع بیماری هایی است که خود به خود برطرف میشوند. اما در برخی موارد اگر به آن رسیدگی نکنید ممکن است در نقاط دیگر دهان نیز این عارضه بروز دهد و همچنین از بین رفتن آن طولانی باشد. به همین دلیل روش های خانگی و دارویی بسیار ساده ای برای شما عزیزان قرار داده ایم که با استفاده از آن میتوانید به درمان سریع تر آفت دهان کمک کنید.
استفاده از آب نمک
آب نمک یکی از ساده ترین و موثرترین روش های خانگی برای درمان آفت دهان است. یک قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دهان خود را با آن شستشو دهید. این کار را روزانه سه بار انجام دهید تا التهاب کاهش یابد و همچنین میکروب ها از بین بروند و فرایند بهبود تسریع شود. از بلعیدن آب نمک خودداری کنید و پس از شستشو، دهان را با آب ساده بشویید.
درمان آفت دهان با عسل
عسل به دلیل خواص ضد باکتری و التیام بخش خود برای درمان آفت دهان بسیار مؤثر است. مقداری عسل طبیعی را با استفاده از انگشت یا یک گوش پاک کن تمیز روی آفت قرار دهید. این کار را دو تا سه بار در روز تکرار کنید. بهتر است حداقل ۳۰ دقیقه پس از استفاده از عسل چیزی نخورید تا تاثیر آن حفظ شود.
چای کیسهای
چای کیسهای حاوی تانن است که به کاهش التهاب و درد کمک میکند. پس از استفاده از چای کیسهای، آن را در یخچال قرار دهید تا سرد شود. سپس کیسه سرد شده را به مدت ۱۰ دقیقه روی آفت بگذارید. این کار را دو بار در روز تکرار کنید تا التهاب و درد کاهش یابد.
دهانشویه های خانگی
مخلوطی از یک قاشق چای خوری جوش شیرین و یک لیوان آب گرم تهیه کنید و دهان خود را با آن شستشو دهید. این دهانشویه باعث قلیایی شدن محیط دهان و کاهش باکتریهای مضر میشود. این کار را دو بار در روز انجام دهید و دقت کنید که مخلوط را نبلعید.
استفاده از یخ
استفاده از یخ میتواند به طور موقت درد آفت دهان را تسکین دهد. یک تکه کوچک یخ را در دهان قرار دهید و اجازه دهید به آرامی روی آفت ذوب شود. این روش علاوه بر کاهش درد، به کاهش تورم نیز کمک میکند. یخ را مستقیماً روی آفت نگه دارید و از جویدن آن خودداری کنید.
درمان سریع آفت دهان با دارو
اگر آفت دهان شدید باشد یا به طور مکرر ایجاد شود، ممکن است به درمان های تخصصی نیاز داشته باشید:
- ژلها و کرمهای موضعی: محصولاتی مانند لیدوکائین یا بنزوکائین میتوانند درد را تسکین دهند.
- دهانشویههای ضدالتهابی: دهانشویههای حاوی کلرهگزیدین به کاهش التهاب و پیشگیری از عفونت کمک میکنند.
- کورتیکواستروئیدهای موضعی: در موارد شدید، پزشک ممکن است پمادهای استروئیدی تجویز کند.
- مکملهای غذایی: مصرف مکملهای آهن، ویتامین B12 و فولات میتواند از بروز مجدد آفت جلوگیری کند. برای تهیه مکملها میتوانید از خرید قرص آهن در داروشهر بهره ببرید.
روش های پیشگیری آفت دهان
اگر شما هم هر مدتی یک بار دچار آفت دهان می شوید بهتر است راه های پیشگیری از آفت دهان را بدانید تا کمتر این مشکل برایتان ایجاد شود. با رعایت نکات زیر پیشگیری های مورد نیاز امکان پذیر است:
- تغذیه متعادل و سرشار از ویتامینها و مواد معدنی.
- اجتناب از مصرف مواد غذایی تحریک کننده مانند غذاهای تند یا اسیدی.
- استفاده از مسواک نرم و مراقبت از بهداشت دهان و دندان.
- مدیریت استرس با تمرینات آرامش بخش مانند یوگا و مدیتیشن.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده موارد زیر بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- آفتهای دهانی بزرگ و بسیار دردناک.
- زخمهایی که بیش از دو هفته طول میکشند.
- تب، ضعف یا علائم دیگری که همراه با آفت دهان هستند.
- بروز مکرر آفت بدون علت مشخص.
پرسشهای متداول درباره آفت دهان
1. آیا آفت دهان مسری است؟
خیر، آفت دهان مسری نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمیشود.
2. چه غذایی برای آفت دهان مناسب است؟
مصرف غذاهای نرم و خنک مانند ماست، پوره سیب زمینی و ژله میتواند درد را کاهش دهد و تغذیه را آسانتر کند.
3. آیا دهانشویه میتواند آفت را درمان کند؟
دهانشویههای ضد باکتری و ضدالتهاب میتوانند به تسکین علائم کمک کنند، اما جایگزین درمان اصلی نیستند.
4. آیا آفت دهان خطرناک است؟
آفت دهان معمولاً بی ضرر است، اما در موارد نادر ممکن است نشان دهنده بیماری جدی تری باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.
نتیجهگیری
درمان آفت دهان به شناخت دقیق علت و استفاده از روشهای مناسب بستگی دارد. با رعایت نکات پیشگیرانه و مراقبت از بهداشت دهان و دندان، میتوان از بروز مکرر آفت دهان جلوگیری کرد. اگر این مقاله برای شما مفید بود، لطفاً آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.