قرص آسپرین (Aspirin) یکی از پرمصرف ترین داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی است که از دیرباز برای کاهش درد، تب و التهاب مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو علاوه بر تسکین دردهای عمومی، نقش مهمی در پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی دارد. در این مقاله، به بررسی فواید، عوارض، دوز مصرفی و بهترین زمان مصرف قرص آسپرین میپردازیم.
فواید قرص آسپرین
قرص آسپرین برای چی خوبه؟ آسپرین علاوه بر خاصیت مسکن و ضد التهابی، مزایای متعددی دارد که شامل موارد زیر میشود:
- کاهش درد و تب
- کاهش التهاب ناشی از بیماریهای مزمن مانند آرتریت روماتوئید
- روماتیسم مفصلی
- پیشگیری از لخته شدن خون و کاهش خطر سکته قلبی و مغزی
- کاهش احتمال سرطان کولورکتال (روده بزرگ)
- کاهش ریسک پرهاکلامپسی در زنان باردار با تجویز پزشک
- کاهش درد های خفیف مانند سیکل ماهانه، آنفولانزا و سرماخوردگی ، میگرن
انواع قرص آسپرین
آسپرین در دوزها و اشکال مختلفی تولید میشود که بسته به نیاز بیمار، نوع مناسب آن تجویز میشود. برخی از انواع قرص آسپرین شامل:
- آسپرین با دوز پایین (80 تا 100 میلیگرم): معمولاً برای پیشگیری از سکته قلبی و مغزی و کاهش غلظت خون استفاده میشود.
- آسپرین با دوز معمولی (300 تا 500 میلیگرم): برای کاهش درد، تب و التهاب به کار میرود.
- آسپرین جویدنی: مناسب برای افرادی که مشکلات بلع دارند.
- آسپرین پوشش دار: برای کاهش عوارض گوارشی، این نوع دارای پوششی است که از تماس مستقیم دارو با معده جلوگیری میکند.
- قرص جوشان آسپرین 325 میلی گرمی
- شیاف آسپرین 325 میلی گرمی
بهترین زمان مصرف قرص آسپرین
بهترین زمان مصرف آسپرین بستگی به هدف مصرف دارد:
- برای کاهش درد و التهاب: میتوان آن را همراه با غذا مصرف کرد تا از تحریک معده جلوگیری شود.
- برای پیشگیری از بیماریهای قلبی: معمولاً توصیه میشود که آسپرین کم دوز (80 یا 100 میلیگرم) در شب مصرف شود، زیرا خطر لخته شدن خون در صبحها بیشتر است.
عوارض قرص آسپرین
از رایج ترین عوارضی که برای این دارو مشخص شده است به شرح زیر است:
- ناراحتی معده
- این دارو خون را رقیق میکند
- خواب آلودگی
- سوزش سر دل
چه کسانی باید آسپرین بخورند؟
- افرادی که سابقه سکته قلبی یا مغزی دارند.
- افرادی که دچار بیماریهای عروق کرونر هستند.
- بیماران مبتلا به دیابت که در معرض بیماریهای قلبی قرار دارند.
- افراد با سطح کلسترول بالا که پزشک برایشان آسپرین تجویز کرده است.
تفاوت آسپرین 80 و 100
تفاوت اصلی بین آسپرین 80 و 100 میلیگرم در دوز آنها است. هر دو نوع برای جلوگیری از لخته شدن خون و کاهش خطر بیماریهای قلبی استفاده میشوند، اما پزشک بر اساس شرایط بیمار، دوز مناسب را تعیین میکند. به عنوان مثال آسپرین 80 روزانه یک عدد معمولا پیشنهاد میشود این دوز برای ضد پلاکتی و جلوگیری از لخته شدن خون استفاده میشود. برخی پزشکان توصیه میکنند که مصرف آسپرین یک روز در میان، به جای مصرف روزانه، برای برخی بیماران مفید باشد. این روش ممکن است برای افرادی که در معرض خونریزی بیش از حد هستند مناسبتر باشد، اما باید تحت نظر پزشک انجام شود.
قرص آسپرین برای چه کسانی مناسب نیست؟
اگر هر یک از نشانه های زیر را دارید به هیچ عنوان قرص آسپرین را مصرف نکنید:
- افرادی که در گذشته نسبت به آسپرین یا داروهای ضد التهابی دیگر مانند ایبوپروفن حساسیت داشته اند.
- افرادی که دچار مشکلاتی مانند زخم معده، مشکلات کلیوی و کبدی هستند.
- افراد مبتلا به آسم.
- کسانی که اختلالات خونریزی دهنده مانند هموفیلی دارند.
- افراد مبتلا به فشار خون بالا و کنترل نشده.
- زنانی که اقدام به بارداری کرده اند و یا باردار یا شیرده هستند.
- کودکان زیر 16 سال و سالمندان بالای 65 سال.
تداخلات دارویی آسپرین با دارو های دیگر
تداخلات دارویی بر عملکرد قرص آسپرین تاثیر گذار است و میتواند عوارض جانبی به دنبال داشته باشد. در ادامه برخی از داروهایی که با آسپرین تداخل دارد و قبل از مصرف باید با پزشک خود در میان بگذارید را معرفی کرده ایم.
- استازولامید
- وارفارین، هپارین و سایر دارو های انعقاد خون
- کورتیکواستروئید مانند پردنیزولون
- کترولاک
- متوتروکسات
- میفپریستون
- والپروات
- دارو های گیاهی مانند جینکو
همچنین توجه داشته باشید که اگر به تازگی واکسن های زنده ای مانند آنفولانزا و یا آبله مرغان را تزریق کرده اید حتما پیش از مصرف آسپرین با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین استفاده روزانه مقدار زیادی از دارو های تب بر میتواند توانایی قرص آسپرین را در برابر حمله قلبی و سکته مغزی کاهش دهد. بنابراین هنگام مصرف آسپرین از تب بر های دیگری مانند استامینوفن با تجویز پزشک استفاده کنید. همچنین هنگام مصرف مسکن ها و دارو های سرماخوردگی به برچسب آنها دقت کنید که حاوی آسپرین نباشد. چرا که اوردوز آسپرین را به دنبال خواهد داشت.
نتیجهگیری
آسپرین یکی از پرکاربردترین داروهای جهان است که فواید زیادی برای سلامتی دارد، اما مصرف آن باید تحت نظر پزشک باشد. اگر قصد دارید آسپرین را برای پیشگیری از بیماریهای قلبی یا کاهش غلظت خون مصرف کنید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.